Có thể thời gian gần đây bạn đã nghe đến việc lưu trữ tế bào gốc khi trẻ mới sinh nhằm chữa trị những bệnh hiểm nghèo khi cần thiết. Và thực sự tế bào gốc đã trở thành một yếu tố vô cùng quan trọng trong y học hiện đại ngày nay. Vậy để hiểu rõ hơn về tế bào gốc là gì hãy cùng shredadventures.com tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
I. Tế bào gốc là gì?
Tế bào gốc là tế bào có khả năng tự làm mới, tăng sinh và biệt hóa thành các loại tế bào chuyên biệt để thực hiện các chức năng trong các mô cụ thể.
Tế bào gốc có thể được phân lập từ nhiều nguồn khác nhau. Tế bào gốc từ máu và mô dây rốn cung cấp lượng tế bào gốc đáng kể và mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời.
Nếu đứa trẻ đã lưu trữ tế bào gốc, những tế bào này có thể được mở rộng để tăng số lượng tế bào được điều trị. Tế bào gốc tạo máu có thể được phân lập từ máu cuống rốn. Tế bào gốc trung mô có thể được phân lập từ mô dây rốn.
Khi các tế bào gốc tạo máu được truyền vào cơ thể qua tĩnh mạch, chúng sẽ di chuyển đến tủy xương. Tại đây chúng nhân lên và phát triển thành các tế bào máu mới để thay thế các tế bào cũ bị khiếm khuyết.
Ghép tế bào gốc tạo máu có thể chữa được nhiều bệnh nguy hiểm liên quan đến hệ tạo máu, trong đó có bệnh đa u tủy, bệnh bạch cầu cấp, thalassemia.
Ở Việt Nam, nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc tạo máu phục vụ y học và chữa bệnh đã được đẩy mạnh từ những năm 1990. Gần đây, tế bào gốc trung mô cũng đã được sử dụng trong nghiên cứu để điều trị viêm xương khớp và các bệnh khác như tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và xơ gan.
II. Phân loại tế bào gốc
1. Tế bào gốc phôi
Tế bào gốc phôi (ESC) là các tế bào đa năng có từ phôi sớm đến phôi nang. Những tế bào này có khả năng biệt hóa cao. Tuy nhiên, để có được tế bào gốc phôi, cần phải tách chúng ra khỏi phôi nang, được tạo ra một cách nhân tạo, nhưng cũng đặt ra các vấn đề về đạo đức. Việc xử lý tế bào gốc phôi hiện mới chỉ ở mức độ nghiên cứu.
2. Tế bào trưởng thành
Thường được tìm thấy trong máu ngoại vi và tủy xương, loại tế bào gốc này là tế bào chưa biệt hóa có khả năng tự làm mới và biệt hóa vô thời hạn để tạo ra các tế bào chuyên biệt cho các cơ quan và mô. Các tế bào gốc trưởng thành đóng vai trò duy trì và sửa chữa các mô mà chúng tìm thấy. Do đó, nó có tầm quan trọng lớn trong việc điều trị các bệnh về hệ thống miễn dịch, các cơ quan, mô và máu.
3. Tế bào vạn năng cảm ứng
Các tế bào gốc đa năng cảm ứng được tạo ra bằng cách lấy các tế bào trưởng thành. Các tế bào bình thường sau đó được chuyển đổi thành tế bào gốc đa năng bằng cách chuyển gen và bổ sung ‘các yếu tố tái lập trình’. Loại tế bào này sau đó được đưa vào cơ thể để biệt hóa thành các tế bào có chức năng sử dụng trong điều trị.
4. Tế bào gốc từ máu cuống rốn
Đây là loại tế bào gốc được lấy từ dây rốn của trẻ sơ sinh sau khi chào đời. Máu cuống rốn ở trẻ sơ sinh có chất lượng rất tốt, gần như hoàn chỉnh và không bị nhiễm trùng. Điều tuyệt vời hơn nữa là chúng có khả năng biến đổi thành các loại tế bào khác nhau trong cơ thể, không ngừng phân chia và tự đổi mới.
5. Tế bào gốc tủy xương
Đây là những tế bào gốc được tìm thấy trong tủy xương thường xuyên tạo ra các tế bào máu của cơ thể, là một phần không thể thiếu của hệ thống miễn dịch.
III. Ứng dụng của tế bào gốc
1. Thẩm mỹ
Trong quá trình phát triển, các tế bào gốc giải phóng nhiều cytokine và hormone tăng trưởng. Được sử dụng trong điều trị thẩm mỹ, tế bào gốc được sử dụng rộng rãi để điều trị lão hóa và da bị tổn thương do tác dụng tái tạo, bổ sung và tái cân bằng của chúng.
Một số ứng dụng trong thẩm mỹ bao gồm:
- Thẩm mỹ da: chống lão hóa, chăm sóc, tươi trẻ làn da.
- Tóc: Kích thích mọc tóc và nuôi dưỡng tóc dày, khỏe hơn.
- Giảm mỡ: Loại bỏ mỡ thừa vùng bụng, đùi và cánh tay một cách an toàn.
- Trẻ Hóa Âm Đạo: Làm hồng, se khít vùng kín và trẻ hóa vùng da xung quanh.
2. Trong y học tái tạo
Tế bào gốc là tế bào đa năng có khả năng biến đổi thành các loại tế bào chuyên biệt trong cơ thể con người. Do đó, chức năng của tế bào gốc là hoạt động như một hệ thống sửa chữa để thay thế các tế bào bị hư hỏng hoặc chết.
Tạo tế bào khỏe mạnh để thay thế tế bào bệnh và điều trị bệnh: Tế bào gốc được sử dụng để tăng cường, thay thế và sửa chữa các tế bào bị rối loạn chức năng, gây bệnh hoặc bị tổn thương. Trong tương lai, các tế bào gốc sẽ có thể phát triển các mô mới để sử dụng trong cấy ghép và y học tái tạo.
3. Chữa bệnh
- Tế bào gốc trong điều trị bệnh não: Bệnh Alzheimer và Parkinson là hai bệnh rất khó điều trị, nhưng nhờ liệu pháp tế bào gốc, các phần mô não bị tổn thương có thể được thay thế.
- Bệnh lý về máu: Tất cả các loại tế bào gốc đều có nguồn gốc từ máu và tủy xương, và hầu hết có thể tạo ra các loại tế bào máu khác nhau, từ phổ biến đến hiếm. Những bệnh nhân mắc các bệnh rối loạn về máu nguy hiểm nhất như hồng cầu, bạch cầu, bệnh suy giảm miễn dịch đều có thể điều trị bằng liệu pháp tế bào gốc.
- Liệu pháp tế bào gốc tim mạch: Các phương pháp điều trị tim mạch mới đang được thử nghiệm, nhưng chúng hiệu quả đến mức những bệnh nhân mắc bệnh tim nặng có thể sớm được điều trị theo cách này.
IV. Lời kết
Trên đây là toàn bộ những thông tin cơ bản về tế bào gốc là gì được nhiều bạn tìm hiểu. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích với các bạn. Cảm ơn đã đón đọc!